Παχυσαρκία & κρυμμένη πείνα

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ & ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΠΕΙΝΑ

Όσο οξύμωρο και αν ακούγεται ο σιωπηλός υποσιτισμός ή κρυμμένη πείνα μπορεί να συνυπάρξει με την παχυσαρκία, σε περιπτώσεις ατόμων οι οποίοι δεν καταναλώνουν φρέσκα φρούτα, νωπό κρέας – ψάρι, γάλα, λόγου κόστους, άλλα υπερκαταναλώνουν μονοφαγικά τροφές, όπως ρύζι ή πατάτες επειδή είναι περισσότερο οικονομικά διαθέσιμες.
Αυτή η παχυσαρκία, σύμφωνα με τον WHO και UNICEF αφορά παγκοσμίως 237 εκατομμύρια παιδιά με παγκόσμιο μέσο όρο 22,9 % όσο άφορα την παιδική καθυστερημένη ανάπτυξη και 6% τα υπέρβαρα παιδιά.

Τα μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια) είναι τα συστατικά της τροφής που παράγουν ενέργεια, ενώ τα μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, ιχνοστοιχεία) είναι απαραίτητα στοιχεία για το σύνολο των μεταβολικών διεργασιών του σώματος μας χωρίς να παρέχουν ενέργεια.
Το ανθρώπινο σώμα έχει έναν πολύ αποτελεσματικό μηχανισμό σηματοδότησης για να αποτρέψει τις μακροθρεπτικές ανεπάρκειες - μας κάνει να πεινάμε - αλλά οι επιστήμονες μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουν ενδογενή σήματα συναγερμού για έλλειψη βασικών μικροθρεπτικών συστατικών.

Δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από ένα είδος πείνας που δεν αισθάνονται.
Δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο υποφέρουν από έλλειψη σιδήρου, και ένα δισεκατομμύριο από έλλειψη ψευδαργύρου με αποτέλεσμα να μιλάμε πλέον για επιδημία και το 90% αυτών των περιπτώσεων εντοπίζονται σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Το πραγματικά παράξενο είναι ότι ο σημερινός ρυθμός αύξησης αυτών των ελλείψεων παρουσιάζεται στις πλουσιότερες χώρες και φυσικά είναι πηγή έντονης ανησυχίας.

Ο όρος Κρυμμένη πείνα (Hidden Hunger) τις τελευταίες δυο δεκαετίες αποτελεί σημαντικό πεδίο μελέτης, γιατί περιγράφει την κατάσταση της οριακής ανεπάρκειας των απαραίτητων μικροθρεπτικών συστατικών δηλαδή των βιταμινών και μετάλλων, στοιχεία απαραίτητα για την φυσιολογική λειτουργιά του ανθρώπινου σώματος (επιταχύνοντας ή επιβραδύνοντας τον μεταβολισμό (ρυθμιστικό ρόλο) που εμφανίζεται σε μεγάλο βαθμό χωρίς πρώιμα κλινικά σημεία και συμπτώματα ασθενειών.

Έχει εκτιμηθεί ότι η ανεπαρκής πρόσληψη μικροθρεπτικών συστατικών μπορεί να έχει συνέπειες για την υγεία ακόμη και χωρίς πρώιμα και εμφανή σημάδια ασθένειας. Δυστυχώς όταν η κρυμμένη πείνα εμφανίζεται με κλινική εικόνα η ανεπάρκεια αυτών των μικροθρεπτικών συστατικών είναι ήδη πολύ σοβαρή.

> Η ανεπάρκεια σε μικροθρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αντιοξειδωτικά, σε βάθος χρόνου προκαλεί καταστολή της αμυντικής και προστατευτικής λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα επιδείνωση των χρόνιων φλεγμονών και χρόνιων ασθενειών και αύξηση πιθανότητας εμφάνιση μιας λοίμωξης.
>> Φυσικά η στοχευμένη διόρθωση των ανεπαρκειών σύμφωνα με άρθρο στο BMJ Nutrition, Prevetion & Helth, ενισχύει τη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα βελτίωση όλης της παθολογικής αλυσίδας που είχε δημιουργήσει η ανεπάρκεια.

Η περίοδος από την σύλληψη του εμβρύου έως την ηλικία των δυο ετών είναι ένα κρίσιμο παράθυρο ανάπτυξης του ανθρώπου και η κρυμμένη πείνα αποτελεί πρόβλημα όχι μόνο σε χώρες χαμηλού εισοδήματος αλλά και σε χώρες μεσαίου και υψηλού εισοδήματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερη περιγεννητική θνησιμότητα (έλλειψη σιδήρου), τον περιορισμό της ανάπτυξης αρκετών οργάνων το οποίο μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη ασθενειών στη μετέπειτα ζωή του παιδιού, αλλά και την γνωστική και πνευματική του ανάπτυξη.

Σύμφωνα με τον Biesalski (ο Hans Konrad Biesalski είναι Γερμανός γιατρός και καθηγητής βιολογικής χημείας και διατροφικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Hohenheim και ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο), υπάρχουν τρεις διαφορετικοί φαινότυποι υποσιτισμού:

• χαμηλό βάρος για ύψος (απώλεια),
• χαμηλό ύψος για την ηλικία (καθυστέρηση),
• χαμηλό βάρος για την ηλικία (χαμηλό βάρος).
  
  

Στους ενήλικες, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να εξασθενήσει συμπαρασύροντας το αναπνευστικό και το γαστρεντερικό σύστημα, οι οποίες αποδυναμώνουν περαιτέρω την άμυνα του οργανισμού.

Αιτίες που οδηγούν σε επισιτιστική κρίση, κακή διατροφή και χρόνιο υποσιτισμό ο οποίος συχνά παραβλέπετε επειδή χρειάζεται πολύς χρόνος για να εκδηλωθεί ως ασθένεια:

• η φτώχεια,
• η κακή γνώση της σημασίας της διατροφικής ποικιλομορφίας και επεξεργασίας των τροφίμων, πχ τα 100 γρ. φθινοπωρινής πατάτας περιέχει 30 χιλιοστά βιταμίνης C ενώ όταν η ίδια πατάτα καταναλωθεί την άνοιξη η ποσότητα της βιταμίνης C μειώνεται στα 8 χιλιοστά και η βιταμίνη C των πορτοκαλιών ελαττώνεται (οξειδώνεται) κατά 30%, λίγο μετά το στύψιμο τους.
• η μη ισορροπημένη διατροφή. Το ένα τρίτο των ανθρώπων του κόσμου λαμβάνει σήμερα περίπου το 80% των θερμίδων που χρειάζονται από βασικά προϊόντα όπως ρύζι, καλαμπόκι και σιτάρι μόνο. Αυτά τα δημητριακά περιέχουν σημαντικά μακροθρεπτικά συστατικά (λίπος, πρωτεΐνη και υδατάνθρακες) αλλά ελάχιστα μικροθρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και ορισμένα αμινοξέα),
• έλλειψη ή κακή ποιότητα των τροφίμων, 
• ελάχιστη κατανάλωση ποικιλίας φυσικών τροφίμων.
  
  

Σύμφωνα με τον κορυφαίο βιοχημικό Dr. Bruce Nathan Ames καθηγητή Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας Ομότιμος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϊ, μια ισορροπημένη λήψη από μικροδιατροφικά μπορεί ρυθμίζοντας τον μεταβολισμό μας, όχι μόνο να βελτιώσει την υγεία άλλα ακόμα και να καθυστερήσει τη γήρανση. (Ames, 2004)

Ο Kul C. Gautam,  πρώην αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής της UNICEF, έχει πει:
«Η “κρυμμένη πείνα”, που οφείλεται στην ανεπάρκεια των μικροθρεπτικών συστατικών, δεν προκαλεί πείνα, όπως την ξέρουμε. Μπορεί να μην την αισθάνεστε στην κοιλιά σας, αλλά χτυπάει στον πυρήνα της υγείας και της ζωτικότητας σας.»

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ & ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

«Πηγή: https://www.athensvoice.gr/advertorial/658643_krymmeni-peina-anosopoiitiko-systima»

 Πηγή: https://www.dandc.eu/en/article/hidden-hunger-nutritional-problem-caused-lack-vital-vitamins-minerals-and-trace-elements

Πηγή: https://www.nestlenutrition-institute.org/resources/nutrition-tools/details/screening-tools-and-algorithms