Παχυσαρκία, δίαιτα & διατροφή

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ, ΔΙΑΙΤΑ & ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Μια ισορροπημένη διατροφή περιέχει, στις κατάλληλες ποσότητες, όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την υγεία μας και επιτυγχάνεται καταναλώνοντας μια ποικιλία τροφίμων.
Η υπερβολή, είτε στη λήψη συνολικά τροφής, είτε στην λήψη κάποιων από τα θρεπτικά συστατικά οδηγούν σε διαταραχές που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία.

Το βάρος (ή η διακύμανσης του δείκτη μάζας σώματος) είναι γενετικά προκαθορισμένο τουλάχιστον κατά 60-70%.

Τα ποσοστά αυτά όμως δεν μπορούν να εξηγήσουν την αυξημένη επίπτωση της παχυσαρκίας τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία θα πρέπει μάλλον να αποδοθεί στην μειωμένη σωματική δραστηριότητα και στην κατανάλωση πλούσιων και πυκνών σε ενέργεια τροφών.

Σήμερα η εξέλιξη της γαστρονομίας έχει πολλαπλασιάσει όχι μόνο την μερίδα των φαγητών άλλα και την θερμιδική απόδοση των τροφίμων με αποτέλεσμα ένα muffin με βατόμουρο από 210 θερμίδες που είχε πριν 20 χρόνια, τώρα να αποδίδει 500 θερμίδες, ή 2κομμάτια πίτσα με πεπερόνι από τις 500 θερμίδες πριν 20 χρόνια σήμερα να έχει 850 θερμίδες.   

Η παχυσαρκία είναι ένα από τα σύγχρονα νοσήματα του 21ου αιώνα και η συχνότητα της αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς.

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα διεθνώς αναγνωρισμένο παράγοντα κινδύνου για τη δημόσια υγεία και έχει λάβει στις μέρες μας διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας. στις κατάλληλες ποσότητες, όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την υγεία μας και επιτυγχάνεται καταναλώνοντας μια ποικιλία τροφίμων.

Η υπερβολή, είτε στη λήψη συνολικά τροφής, είτε στην λήψη κάποιων από τα θρεπτικά συστατικά οδηγούν σε διαταραχές που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Υγείας των Τροφίμων (The European Food Health Council) ονόμασε ήδη από το 1998 την παχυσαρκία ως τη νόσο του 21ου αιώνα και σαν νόσος πρέπει να αντιμετωπίζεται.

Η ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΗΜΕΡΑ 

Η παχυσαρκία είναι μια παραγνωρισμένη, καλπάζουσα, χρόνια, υποτροπιάζουσα, πολυσυστηματική και νευροβιολογική - ενεργειακού μεταβολισμού νόσος.

Είναι χαμηλής δραστηριότητας συστηματική φλεγμονή και ανθεκτική στην παρούσα φαρμακολογική και συμπεριφεριολογική θεραπεία.

Οι επιπτώσεις της παχυσαρκίας στη νοσηρότητα, στη θνησιμότητα και στην ποιότητα της ζωής των πασχόντων είναι πολλές και διαρκώς αποδεικνύονται νέες αίτιο-παθολογικές συσχετίσεις.

Μπορούμε λοιπόν να χαρακτηρίσουμε την παχυσαρκία ως τη συχνότερη μη-μεταδοτική νόσο του αιώνα μας.

Ως πρόβλημα υγείας η παχυσαρκία, φαίνεται ότι αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για μία πλειάδα νοσημάτων όπως σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοαγγειακές παθήσεις, χρόνιες παθήσεις κλπ.
Ένας μεγάλος αριθμός ενηλίκων, αλλά και παιδιών, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο νοσηρότητας και θνησιμότητας επειδή είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
Πολλές έρευνες απέδειξαν ότι χωρίς την έγκαιρη παρέμβαση και θεραπεία της παχυσαρκίας, σχεδόν όλα τα υπέρβαρα παιδιά και έφηβοι θα γίνουν παχύσαρκοι και στην ενήλικη ζωή τους.
Η κλασική διαιτολογία  δυτικού τύπου είναι αποτελεσματική μόνο για όσο διάστημα ο παχύσαρκος βρίσκεται υπό αγωγή και με μεγάλη προσπάθεια εκ μέρος του.
Η κλασική διαιτολογία αδυνατεί επίσης να θεραπεύσει τις ψυχολογικές αιτίες της παχυσαρκίας με αποτέλεσμα δυστυχώς μετά το τέλος της δίαιτας-θεραπείας ένα μεγάλο ποσοστό όχι μόνο υποτροπιάζει, άλλα αυξάνει και το βάρος του.
Η επανάκτηση του βάρους θεωρείται ιδιαίτερα επιβλαβές, όχι μόνο για τη σωματική υγειά άλλα επιφέρει και ιδιαίτερες ψυχολογικές συνέπειες.

Η ΑΙΤΙΑ

Tα αίτια της μακροπρόθεσμης αποτυχίας της κλασικής διαιτολογίας οφείλονται στην αντίσταση του οργανισμού στη μείωση του σωματικού του βάρους και με την μείωση πρόσληψης τροφής σε μακροχρόνια βάση, ενεργοποιούνται προσαρμοστικοί νευρο-ενδοκρινικοί μηχανισμοί οι οποίοι αυξάνουν την όρεξη και μειώνουν τη μεταβολική δραστηριότητα.

• Η δίαιτα-θεραπεία δεν θεραπεύει, άπλα ελέγχει την νόσο.
• Δεν είναι βραχυπρόθεσμη προσπάθεια που δίνει μακροχρόνια αποτελέσματα.

Την ίδια στιγμή, πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρουν ότι παγκοσμίως περισσότεροι από 350 εκατομμύρια άνθρωποι όλων των ηλικιών πάσχουν από κατάθλιψη, και αποτελεί την τέταρτη σημαντικότερη, από πλευράς επιβάρυνσης ασθένεια, με την προοπτική στην επόμενη εικοσαετία να κατέχει τη δεύτερη θέση.
Ο υψηλός επιπολασμός της παχυσαρκίας και της κατάθλιψης ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη σύνδεσης αυτών, κάτι το οποίο έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας επιδημιολογικών και κλινικών μελετών.
Τα έως τώρα δεδομένα συνηγορούν πως ορισμένες φορές η παχυσαρκία και η κατάθλιψη συνυπάρχουν σε μία αμφίδρομη σχέση και αυτό έχει οδηγήσει τους ερευνητές στην αναζήτηση των μεταβλητών εκείνων που επηρεάζουν τη σύνδεση αυτή, όπως πχ το φύλο, η ηλικία και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση.

ΣΧΕΣΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΑΓΧΟΥΣ

Η κυριότερη δυσκολία στην διαιτοθεραπείας προέρχεται από την ικανότητα διατήρησης της επιθυμίας και θέλησης του ίδιου του ''παχύσαρκου ασθενούς'' να ακολουθήσει μια σωστή διατροφή.

Διάφοροι παράγοντες κοινωνικοί ορμονικοί και βιολογικοί κληρονομικοί, δημιουργούν μεταξύ παχυσαρκίας και άγχους ένα αμφίδρομο φαύλο κύκλο από τον οποίο είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγουμε.
Για τον λόγο αυτόν κατά την διάρκεια της θεραπείας επιβάλλεται ψυχική ηρεμία.!

Από αυτή τη δυσκολία γεννιούνται οι αποτυχίες της διαιτοθεραπείας σε βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο διάστημα, με την οποία συντηρείται ο φαύλος κύκλος και διατηρείται η παχυσαρκία.

Η επιτυχία της διαιτητικής θεραπείας εξαρτάται πρώτα απ' όλα από την θέληση του ίδιου του ασθενούς για ριζική αλλαγή των διατροφικών του συνηθειών και μετά από το γιατρό ο οποίος πρέπει να είναι ικανός να δώσει στον ασθενή, εκτός από τις απαραίτητες τεχνικές συμβουλές την δυνατότητα ενός διάλογου με πλήρη εμπιστοσύνη που θα βοηθήσει τον ασθενή να καταλάβει τα πραγματικά του κίνητρα τα οποία θα τον οδηγήσουν να δεχτεί την αλλαγή μιας ποιοτικά μακροχρόνιας διατροφής.

Η αναγκαιότητα της ψυχικής ηρεμίας κατά την διάρκεια της θεραπείας αποδεικνύεται από την παρατήρηση ότι σε '' παχύσαρκους ασθενείς'' που ευρίσκονται σε διαιτητική προσπάθεια, η κάθε νέα πρόσθετη κατάσταση stress μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή της δίαιτας και επανέναρξη της αυξημένης πρόσληψης τροφής (Φαινόμενο yo - yo).

Ενώ αντίθετα σε ''ασθενείς'' εκτός δίαιτας, κάθε νέα πρόσθετη κατάσταση stress μπορεί να οδηγήσει σε ελάττωση της πρόσληψης τροφής).

Υπάρχουν συγκεκριμένες ορμόνες οι οποίες ελέγχουν την ψυχολογική μας κατάσταση όπως:

• η σεροτονίνη: συμβάλει στον έλεγχο της ψυχικής διάθεσης του ανθρώπου και οι υδατάνθρακες  αυξάνουν τα επίπεδα της, με αποτέλεσμα να νιώθουμε καλύτερα, 
• η κορτιζόλη: το άγχος αυξάνει την παράγωγη της, η οποία με την σειρά την αυξάνει την όρεξη,
• το νευροπεπτίδιο Υ: απελευθερώνεται από τα νευρικά κύτταρα κατά τη διάρκεια του στρες και προωθεί τη συσσώρευση του λιπώδη ιστού,

Αυτές οι ορμόνες έχουν ρόλο στη διαδικασία αύξησης της τάση να επιθυμίας φαγητού υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος ή/και ζάχαρη, τα ονομαζόμενα παρηγορητικά τρόφιμα (comfort food) που δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσπάθεια αυτοθεραπείας.

ΣΧΕΣΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Το γεγονός πως η ρύθμιση της διάθεσης, της όρεξης και του σωματικού βάρους μοιράζονται μερικώς ένα κοινό νευρο-βιολογικό υπόστρωμα, επισημαίνει τη σύνθετη σχέση μεταξύ παχυσαρκίας, και της κατάθλιψης.

Παρά το γεγονός ότι η παχυσαρκία και η κατάθλιψη αναγνωρίζονται ως πολύ επιβαρυντικές καταστάσεις, μόλις τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μία στροφή στην ταυτόχρονη μελέτη τους.

Ειδικότερα σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της κατάθλιψης στην παχυσαρκία, αυτή έχει αποδειχθεί ιδιαίτερης σημασίας καθώς φαίνεται να επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την επιτυχία της όποιας παρέμβασης μείωσης του σωματικού βάρους.

Από την άλλη, το ίδιο το αυξημένο σωματικό βάρος έχει φανεί πως αποτελεί παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανταπόκριση στην αντικαταθλιπτική θεραπεία.

ΣΤΑΔΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΒΑΡΟΥ – ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ

• άρνηση – αδιαφορία,
• προβληματισμός,
• προετοιμασία,
• απόφαση – ενέργειες: πολύ σημαντικό στάδιο λόγω των αλλαγών για την επίτευξη του στόχου που πρέπει να είναι σταδιακός και ευέλικτος. Η σταδιακή απώλεια βάρους επειδή προέρχεται από το αποθηκευμένο λίπος και όχι από τους μύες έχει ως αποτέλεσμα τη δυνατότητα μακροχρόνιας διατήρησης του σωματικού βάρους. Αλλάζουμε επίσης τακτική και τρώμε καθημερινά 3 γεύματα.
• διατήρηση,
  
  

επιτυχία και τέλος προσπάθειας.!!!                   

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ