Παχυσαρκία: φλεγμονώδης & αυτοάνοση διαταραχή

• Ο λιπώδης ιστός αναγνωρίζεται ως ένα όργανο από όλες τις απόψεις με πολύ δραστικές μεταβολικές και ενδοκρινικές λειτουργίες, έχοντας κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση της ομοιόσταση μέσω λειτουργιών σε τοπικό και συστηματικό επίπεδο.
• Από τη μία πλευρά, ο λιπώδης ιστός συσσωρεύει και απελευθερώνει ενέργεια με τη μορφή λιπιδίων και από την άλλη δρα ως ενδοκρινές όργανο που παράγει πολυάριθμους βιοδραστικούς παράγοντες, τις ''λιποκίνες ή αδιποκίνες'', οι οποίες μπορούν να επικοινωνούν με άλλα όργανα και να διαμορφώνουν ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών που ρυθμίζουν σημαντικές λειτουργίες επιβίωσης.
  

Η φλεγμονώδης αντίδραση του λιπώδη ιστού οφείλεται στην συνδυαστική αύξηση του όγκου και μεγέθους των λιποκυττάρων (αύξηση του σωματικού βάρους) και την σταδιακή μετατροπή του σε ουλώδη ιστό με αποτέλεσμα μείωση της ροής του αίματος και με μια επακόλουθη κυτταρική μείωση του οξυγόνου.

Η αλυσιδωτή αντίδραση ξεκινά με το ισχαιμικό stress του λιποκυττάρου έχοντας ως τελικό αποτέλεσμα τον "θάνατο" του, αύξηση της έκκρισης λιπαρών οξέων στην κυκλοφορία, αλλοιωμένη έκκριση λιποκινών, απόπτωση, διείσδυση μακροφάγων και ο συστηματικός φλεγμονώδης καταρράκτης είναι πλέον μια πραγματικότητα αρχίζοντας την παθολογική του δράση σε σε όλο το σώμα.

Όλα αυτά τα στοιχεία συμβάλλουν στην μετατροπή του λιπώδη ιστού από υγιές όργανο σε όργανο το οποίο φλεγμαίνει και κλινικά εμφανίζεται ως αντίσταση στην ινσουλίνη και κατά συνέπεια διαβήτης τύπου 2.

Ο φλεγμονώδης καταρράκτης είναι πλέον μια πραγματικότητα.

Τρόφιμα τα οποία μπορούν να προωθήσουν τη φλεγμονή τροφοδοτώντας τον οργανισμό μας με τις αρχικές πρώτες ουσίες που απαιτούνται για την παραγωγή ορισμένων φλεγμονωδών ενώσεων:

• λιπαρά κρέατα και γαλακτοκομικά,
• εξευγενισμένα προϊόντα δημητριακών όπως άσπρο ψωμί, λευκό ρύζι και τα παράγωγά τους,
• έτοιμα φαγητά τα οποία περιχέουν αυξημένες ποσότητες από υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS),
• μείωση κατανάλωσης Ωμέγα-6 λιπαρών οξέων και αύξηση κατανάλωσης Ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε αναλογία 1:1.

Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ καταναλώνουμε 14 έως 25 φορές περισσότερα ωμέγα-6 απ’ ό,τι ωμέγα-3 λιπαρά οξέα με αποτέλεσμα ο μεταβολισμός μας να μην κάνει χρήση των ωφέλιμων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Μια υγιής αντιφλεγμονώδης διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει αφθονία πηγών ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, γι’ αυτό πρέπεi να καταναλώνουμε λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η ρέγκα, το σκουμπρί και η σαρδέλα. Φυτικές πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων περιλαμβάνουν σπόρους λιναριού, λάδι και καρύδια

• Αύξηση κατανάλωσης αντιφλεγμονωδών τροφών όπως:

πολύχρωμα φρούτα,
σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι, το κατσαρό λάχανο και το σέσκουλο, καθώς και πολύχρωμες πιπεριές, καρότα, γλυκοπατάτες και μπρόκολο,
ξηροί καρποί και σπόροι,
κόκκινο κρασί,
σκούρα σοκολάτα με όσο το δυνατόν υψηλότερη περιεκτικότητα σε κακάο.

Μια μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα τρόφιμα για τη μείωση της φλεγμονής.

Συμπτώματα της χρόνιας φλεγμονής

Τα συμπτώματα της χρόνιας φλεγμονής είναι αρκετά ασαφή και όχι ξεκάθαρα όπως της οξείας φλεγμονής η οποία προκαλεί έντονη συμπτωματολογία όπως πυρετό, πόνο, ερυθρότητα δέρματος και οίδημα. Τα πιο συχνά συμπτώματα της χρόνιας φλεγμονής τα οποία δεν είναι χαρακτηριστικά κάποιας νόσου μπορούν να εμφανιστούν ως:

> εξάντληση και χαμηλά επίπεδα ενέργειας, διαταραχές μνήμης, ήπια πυρετική κίνηση, άφθες στο στόμα, δερματικές αλλοιώσεις όπως οζίδια ή πληγές, πόνος στην κοιλιά, στήθος και πλάτη, μυϊκή αδυναμία, διάρροια, συμπτώματα τα οποία παραμένουν για αρκετά χρόνια, χωρίς να μπορούν να συνδεθούν με τη διάγνωση κάποιας συγκεκριμένης νόσου.

Παχυσαρκία και εγκεφαλική λειτουργία

Η παχυσαρκία πυροδοτεί ένα φαύλο κύκλο, που όχι μόνο συντηρεί, άλλα αυξάνει την κατανάλωση τροφής για να νιώσει ο παχύσαρκος το αρχικό αίσθημα απόλαυσης και ικανοποίησης, γεγονός που καθιστά κάθε επόμενη προσπάθεια πιο δύσκολη από την προηγούμενη.
Ο εθισμός αυτός που οδηγεί σε ολοένα και μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής είναι παρόμοιος με τον εθισμό των χρηστών διάφορων ουσιών.

Η συνεχής κατανάλωση τροφής (φαινόμενο yo-yo) επιτείνει τα αδηφαγικά επεισόδια σε περιόδους στρες και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την εγκεφαλική λειτουργία.

Η αυξημένη συσσώρευση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς (κοιλιακή παχυσαρκία), σχετίζεται με μειωμένο όγκο του εγκεφάλου ιδιαίτερα σε περιοχές του εγκεφάλου που συμμετέχουν στην νόηση στην μνήμη και στην εκτέλεση καθημερινών εργασιών, μία κατάσταση που προκαλεί αύξηση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας σύμφωνα με εργασία που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Aging and Disease 28/08/23.
Η παχυσαρκία επηρεάζεται αρνητικά τις γνωστικές λειτουργίες, τουλάχιστον των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση.
Η φλεγμονή που χαρακτηρίζει την παχυσαρκία καταστρέφει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον έλεγχο της προσλαμβανόμενης τροφής επιβαρύνοντας έτσι ακόμη περισσότερο την κατάσταση του σωματικού βάρους.

Η αντιμετώπιση αυτής της φλεγμονής περιλαμβάνει:

Αλλαγή διατροφικών συνηθειών

&

Απώλεια βάρους.