Η εξέλιξη του βελονισμού από την φιλοσοφία στην σύγχρονη ιατρική πράξη

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Η ιστορία του βελονισμού ξεκινά πριν 4.000 χρόνια στην Κίνα και πριν 160 χρόνια στην Ευρώπη.
Η κινέζικη ιατρική (βελονισμός, βοτανοθεραπεία) είναι μια ολοκληρωμένη ενεργειακή θεωρία με βασικές διαφορές σκέψης και τρόπο προσέγγισης στον άρρωστο και την αρρώστια σε σχέση με τη δυτική κλασσική προσέγγιση.

Δεν χρησιμοποιεί νοσοκεντρικό διαγνωστικό και θεραπευτικό μοντέλο, ούτε κυριαρχεί στην ανθρώπινη φύση αλλά πειθαρχεί σε αυτή.
Τέλος, δεν μετρά αλλά πιστοποιεί την ενέργεια και τη ροή της.

Σύμφωνα με τον Τσάνγκ- Τσάι, ενέργεια είναι «η πρώτη αδιαφοροποίητη ύλη» ή σύμφωνα με τον Τσουάνγκ-Τσού «ενέργεια είναι εκείνο που δεν γνωρίζεται και μεταβάλλεται συνεχώς».

Η κίνηση και ο ρυθμός είναι οι ουσιαστικές ιδιότητες της ύλης – ενέργειας ,σύμφωνα με τη σύγχρονη φυσική, που παίρνει ακατάπαυστα μέρος στον αέναο κοσμικό χορό.

Ένα παράδειγμα είναι η συνεχής μετατροπή του υγρού νερού (YIN), το οποίο προφανώς είνα πυκνότερο από τον αέρα σε υδρατμούς (YANG) με αποτέλεσμα να ανεβοκατεβαίνει στην ατμόσφαιρα συμμετέχοντας στα καιρικά φαινόμενα κάνοντας τον πλανήτη μας να φαίνεται τόσο δυναμικός και το του νερό να διατηρεί έτσι τον κύκλο του.

Ο άνθρωπος είναι μια συμπύκνωση ενέργειας. Αυτό το αξίωμα της κινέζικης ιατρικής εξηγεί όλες τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ αυτής και της δυτικής ιατρικής, η οποία διαφορετικότητα με τη σειρά της δημιουργεί μια αλληλοσυμπλήρωση παρά μια αντίθεση. 

Τα κλινικά μοντέλα του βελονισμού είναι διαλεκτικά, λειτουργικά, πιο πλαστικά, ανάγλυφα, όχι στατικά και με λιγότερους περιορισμούς. Αυτό είναι το αποτέλεσμα των τριών αρχών που διέπουν αυτά τα κλινικά μοντέλα:

• Η αρχή της λειτουργίας, η οποία υποστηρίζει τη δομή του οργάνου.
• Η αρχή της πορείας των συμπτωμάτων από τη βάση προς την κορυφή.
• Η αρχή των όμοιων γεγονότων και του συμβολισμού.
  

Ο βελονισμός (Κινέζικη Ιατρική) δεν μελετά ξεχωριστά ένα άρρωστο όργανο σε ένα υγιή οργανισμό αλλά θεραπεύει πάντα την αιτία των γεγονότων και όχι τα αποτελέσματα της ασθένειας. Η ιατρική σε όλο το δυτικό κόσμο μελετά ένα άρρωστο όργανο ως ένα συγκεκριμένο μοντέλο παθολογίας με σκέψη καθαρά τεχνοκρατική. Αυτή όμως η καρτεσιανή και νευτώνειος μηχανιστική άποψη είναι ανεπαρκής στη σύγχρονη ερμηνεία του κόσμου και των βιολογικών φαινομένων

Ο καρτεσιανός Δυϊσμός θεωρεί την ύλη (τον κόσμο των σωμάτων) εντελώς νεκρή και ξεχωριστή από το πνεύμα (το Εγώ) και το εαυτό της.

Την μελετά ως ένα σύνολο ετερόκλιτων παραγόντων και αιτιών που υπάρχουν, δρουν και υπακούουν σε ανεξάρτητους νόμους μιας τεράστιας λειτουργικής μηχανής. Κατά τον καρτεσιανό διαχωρισμό αυτές οι δύο εξηγητικές αρχές, συνυπάρχουν αλλά δεν συν ενεργούν μεταξύ τους.

Η περίφημη ορθολογιστική διατύπωση του Καρτέσιου (Ρενέ Ντεκάρτ 1596-1650) ‘cogito, ergo sum’ (σκέφτομαι άρα υπάρχω) οδήγησε τον δυτικό άνθρωπο να εξισώσει την ταυτότητά του με το μυαλό του αγνοώντας τον οργανισμό του σαν ένα αδιάσπαστο σύνολο. Ο νους διαχωρίστηκε από το σώμα, το μυαλό ανέλαβε να ελέγχει καταπιεστικά τον οργανισμό και η διάσταση αυτή έφερε σε σύγκρουση τη συνειδητή θέληση με τα ασυνείδητα ένστικτα. Το αποτέλεσμα είναι η διάσπαση του ανθρωπίνου όντος, η άρνηση της αρμονίας και της γαλήνης για τον εαυτό του, με αποτέλεσμα να είναι αιχμάλωτος της απογοήτευσης.

Αντίθετα στον παραδοσιακό ανατολικού τρόπου σκέψης, η νοοτροπία αυτού του διαχωρισμού αποτελεί μια από τις κυριότερες καταστάσεις του νου που μόνο με την ηρεμία μπορεί να ξεπεραστεί.

Η συνεχής και δυναμική ισορροπία της κινέζικης σκέψης αποτελούν μια απλοϊκή θεώρηση της σύγχρονης φυσικής και βιοχρονορυθμολογίας. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις δεν είναι τίποτα περισσότερο από εξειδικεύσεις και λεπτομερειακές διερευνήσεις της βασικής διδασκαλίας της αρχαίας σοφίας (Τζούλιους Ρόμπερτ Οππενχάιμερ). Ήδη από την αρχαιότητα ο Ηράκλειτος, άπλα παρατηρώντας τα φυσικά φαινόμενα μελετούσε την αρμονία της λειτουργικής σύνδεσης των φαινόμενων. Με τον βελονισμό δίνεται η δυνατότητα στον οργανισμό να φέρει εις πέρας το ιαματικό του έργο πριν οι παθολογικές αλλοιώσεις δομών (ιστών και οργάνων) προχωρήσουν σε μη αναστρέψιμο στάδιο.

Τότε επιτυγχάνεται ίαση, αποκλειστικό προνόμιο της έμφυτης βιολογικής διεργασίας του οργανισμού. Οι θεραπευτικές χειρουργικές τεχνικές, επιβεβλημένες σε μερικές πολύ προχωρημένες παθολογικές καταστάσεις, δεν συνιστούν ίαση υπό την πραγματική έννοια του όρου, αλλά επιτυχή θεραπεία χωρίς ουσιαστική αποκατάσταση των ανατομικών βλαβών του οργανισμού.

Η διαταραχή της κίνησης της ζωτικής ενέργειας δημιουργεί την ασθένεια. Η σωστή και ανώδυνη διαδικασία τοποθέτησης για περίπου 20 λεπτά της ώρας της βελόνας στο δέρμα στα σωστά επιλεγμένα σημεία δίνει το θεραπευτικό αποτέλεσμα σε περίπου 15 συνεδρίες με απόσταση 2-5 ημερών μεταξύ τους.

Η επιτυχία του βελονισμού ως εναλλακτικής θεραπείας γίνεται όλο και πιο δημοφιλής επειδή η σκέψη του είναι οργανική και οικολογική και η οποία αποτελεί αναμφίβολα και τον κυριότερο λόγο της διάδοσής του στη δυτική κοινωνία.
Ο βελονισμός δεν παρουσιάζει τα μειονεκτήματα της δυτικής ιατρικής όπως είναι η θεαματική συσσώρευση της γνώσης, της οποίας ο κάθε επιστήμονας κατέχει ένα πολύ μικρό τμήμα. Με αποτέλεσμα, οι ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων χάνουν όλο και περισσότερο τις δυνατότητες και γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ τους.

Στη σύγχρονη κοινωνία, παρατηρείται διαρκώς και συχνότερα εξασθένιση της σχέσης ιατρού – ασθενή. Αυτό αποτελεί έναν από τους λόγους επιτυχίας της εναλλακτικής ιατρικής, όπου οι εναλλακτικοί ιατροί αφιερώνουν περισσότερο χρόνο όχι μόνο συζητώντας (επικοινωνιακό αποτέλεσμα: 7%) με τους ασθενείς για τα προβλήματα και τους φόβους τους, προσπαθώντας να ανακαλύψουν το μυστήριο που περιβάλει τις αρρώστιες αλλά ταυτόχρονα παρακολουθούν και τον τρόπο που λέγονται οι λέξεις και τη γλώσσα του σώματος (επικοινωνιακό αποτέλεσμα: 93%). Αναζητούν μη λεκτικά μηνύματα τα οποία έχουν αυξημένη βαρύτητα και κρίνονται σοβαρότερα από αυτά που λέγονται. Αντίθετα οι ιατροί της κλασσικής ιατρικής ζώντας και εργαζόμενοι στον κόσμο της υψηλής τεχνολογίας διαθέτουν πολύ λιγότερο χρόνο για να προσεγγίσουν τους ασθενείς και τα προβλήματα της καθημερινής τους ζωής.

Ένας εξάλλου σημαντικός λόγος της εφαρμογής του βελονισμού είναι ότι είναι ακίνδυνος.

Μην ξεχνάμε ότι οι θάνατοι προερχόμενοι από φάρμακα είναι συχνότεροι και αυτών που προέρχονται από αυτοκινητιστικά ατυχήματα (Lazarou J., Pomeran Z., Corey PN., ‘JAMA’ 1998: 279 (15): 1200-5.) Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA International Medicine από το University of Nottingham για τα αντιχολινεργικά φάρμακα (χρησιμοποιούνται για την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, τις παθήσεις της ουροδόχου κύστεως, τις γαστρεντερικές διαταραχές και τα συμπτώματα της νόσου του Parkinson) αναφέρει οτι εάν οι ασθενείς τα λάβουν για περισσότερα από 3 χρόνια έχουν 50% πιθανότητες να εμφανίσουν ακόμη και άνοια.

Η εφαρμογή του βελονισμού δεν αποτελεί εμπόδιο στην τυχόν φαρμακευτική ή επεμβατική αγωγή αντίθετα μπορεί να ενισχύσει τις άλλες δυτικές θεραπείες.

Με τον βελονισμό επιδιώκεται μια λειτουργική ανάταση της πάθησης. Μιας πάθησης που δεν παρουσιάζεται ξαφνικά, αλλά συσσωρεύεται (δημιουργείται) βαθμιαία και εκδηλώνεται (ξεσπά) απότομα (Ιπποκράτης). Τέλος, δεν επιχειρεί ποτέ να διορθώσει με τεχνικό τρόπο τα οποιαδήποτε ‘ευ-κακώς κείμενα’ του ασθενούς, σεβόμενος πάντα το primum non nocere ( κατ’ αρχήν μη βλάπτεις).

Ο βελονισμός βλέπει ταυτόχρονα την φωτεινή (Yang) και τη σκοτεινή (Yin) πλευρά του κάθε οργανισμού και κάθε συναισθήματος. Σε κάθε σκέψη διάγνωσης χρησιμοποιείται η σύνθεσης και όχι η ορθολογιστική τεχνική ανάλυση της δυτικής κλασσικής ιατρικής.